شکایت کیفری، اعلام وقوع یک جرم یا تخلف کیفری توسط شخص ذی‌نفع به مقامات قضایی است. شکایت کیفری، نوعی دادخواست است که در آن، شاکی، وقوع یک جرم یا تخلف کیفری را به مقامات قضایی اطلاع می‌دهد و از آنان درخواست رسیدگی به موضوع را می‌کند.
شرایط شکایت کیفری
برای اینکه شکایت کیفری قابل پذیرش باشد، باید شرایط زیر را داشته باشد:
- شکایت باید توسط شخص ذی‌نفع یا وکیل او انجام شود.
- شکایت باید در زمان مشخصی انجام شود.
- شکایت باید حاوی اطلاعات مشخصی باشد.
مهلت شکایت کیفری
مهلت شکایت کیفری، در قانون تعیین شده است. در برخی موارد، این مهلت کوتاه است و در برخی موارد، طولانی‌تر است. به عنوان مثال، مهلت شکایت از قتل، یک ماه است، در حالی که مهلت شکایت از تخریب، یک سال است.
اطلاعات لازم برای شکایت کیفری
شکایت کیفری باید حاوی اطلاعات زیر باشد:
- نام و نام خانوادگی و مشخصات شاکی
- نام و نام خانوادگی و مشخصات متهم
- شرح جرم یا تخلف کیفری
- محل و زمان وقوع جرم یا تخلف کیفری
- مدارک و ادله‌ای که حاکی از وقوع جرم یا تخلف کیفری است.
انواع شکایت کیفری
شکایت کیفری، به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود:
- شکایت خصوصی
- شکایت عمومی
شکایت خصوصی، شکایتی است که توسط شخص ذی‌نفع یا وکیل او انجام می‌شود. در این نوع شکایت، مدعی خصوصی، باید هزینه‌های دادرسی را نیز پرداخت کند.
شکایت عمومی، شکایتی است که توسط دادستان یا مقامات قضایی انجام می‌شود. در این نوع شکایت، مدعی خصوصی، نیازی به پرداخت هزینه‌های دادرسی ندارد.
نمونه‌هایی از شکایت کیفری
در اینجا چند نمونه از شکایت کیفری را ذکر می‌کنیم:
- شکایت از قتل
- شکایت از سرقت
- شکایت از ضرب و جرح عمدی
- شکایت از تخریب
- شکایت از کلاهبرداری
- شکایت از جعل سند
نحوه و مراحل شکایت کیفری
نحوه شکایت کیفری
شکایت کیفری، نوعی دادخواست است که در آن، شاکی، وقوع یک جرم یا تخلف کیفری را به مقامات قضایی اطلاع می‌دهد و از آنان درخواست رسیدگی به موضوع را می‌کند. شکایت کیفری، باید به صورت کتبی باشد و حاوی اطلاعات مشخصی باشد.
مراحل شکایت کیفری
پس از دریافت شکایت کیفری، مقامات قضایی، ابتدا صحت و سقم شکایت را بررسی می‌کنند. در صورتی که شکایت صحیح باشد، پرونده را برای رسیدگی به دادگاه ارسال می‌کنند و دادگاه، پس از رسیدگی به پرونده، حکم مقتضی را صادر می‌کند.
مراحل شکایت کیفری در جزئیات
- تنظیم شکایت
اولین مرحله در شکایت کیفری، تنظیم شکایت است که باید به صورت کتبی و به زبان فارسی تنظیم شود. شکایت باید حاوی اطلاعات زیر باشد:
- نام و نام خانوادگی و مشخصات شاکی
- نام و نام خانوادگی و مشخصات متهم
- شرح جرم یا تخلف کیفری
- محل و زمان وقوع جرم یا تخلف کیفری
- مدارک و ادله‌ای که حاکی از وقوع جرم یا تخلف کیفری است.
- ارائه شکایت
شکایت باید به مرجع صالح ارائه شود. مرجع صالح برای رسیدگی به شکایت کیفری، دادسرا است. شکایت می‌تواند به صورت حضوری یا پستی به دادسرا ارائه شود.
- بررسی شکایت
پس از دریافت شکایت، دادیار، صحت و سقم شکایت را بررسی می‌کند. در صورتی که شکایت صحیح باشد، دادیار، قرار جلب به دادرسی صادر می‌کند. قرار جلب به دادرسی، به معنای این است که پرونده برای رسیدگی به دادگاه ارسال می‌شود.
- رسیدگی در دادگاه
دادگاه، پس از دریافت پرونده، آن را بررسی می‌کند و ممکن است از متهم تحقیق کند، از شاهدان تحقیق کند، یا از کارشناسان نظرخواهی کند و پس از رسیدگی به پرونده، حکم مقتضی را صادر می‌کند.
- اجرای حکم
حکم صادر شده توسط دادگاه، باید توسط مقامات قضایی اجرا شود. در صورتی که حکم، محکومیت متهم باشد، متهم باید مجازات خود را تحمل کند.
نتیجه‌گیری
شکایت کیفری، نوعی دادخواست است که در آن، شاکی، وقوع یک جرم یا تخلف کیفری را به مقامات قضایی اطلاع می‌دهد و از آنان درخواست رسیدگی به موضوع را می‌کند. شکایت کیفری، باید در زمان مشخصی انجام شود و حاوی اطلاعات مشخصی باشد.
