دیه شکستگی پا در تصادف در ماه حرام برای بسیاری از افراد سوالبرانگیز است و تصورات نادرستی درباره آن وجود دارد. دیه در قانون مجازات اسلامی به مبلغی گفته میشود که به جبران خسارت بدنی یا جانی به فرد آسیبدیده یا اولیای دم او پرداخت میشود. از سوی دیگر، ماههای حرام (محرم، رجب، ذیالقعده و ذیالحجه) ماههای قمری مقدسی هستند که در آنها ارتکاب خشونت و جرم حرمت بیشتری دارد. در این مقاله قصد داریم به طور جامع به موضوع مبلغ دیه شکستگی پا در تصادف و تأثیر ماه حرام بر آن بپردازیم و تمامی سوالات پیرامون دیه شکستگی پا در ماه حرام را پاسخ دهیم.
دیه شکستگی پا در تصادف چقدر است؟
بر اساس قانون مجازات اسلامی، شکستن استخوان پا (ساق یا ران) نوعی آسیب عضو محسوب میشود که برای آن مبلغ دیه معینی تعیین شده است. طبق ماده ۵۶۹ قانون مجازات، دیه شکستن استخوان هر عضو معادل یک پنجم دیه همان عضو است. از آنجا که دیه کامل هر پا نصف دیه انسان کامل در نظر گرفته میشود، دیه شکستگی استخوان پا برابر با یکپنجم از نصف دیه کامل انسان خواهد بود. به زبان ساده، دیه شکستگی پا در تصادف معادل حدود ۱۰٪ از دیه کامل انسان است .
برای مثال، در سال ۱۴۰۴ دیه کامل یک انسان در ماههای عادی ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان اعلام شده است. با این مبنا، ۱۰٪ دیه کامل برابر با ۱۶۰ میلیون تومان میشود. بنابراین اگر فردی در یک تصادف رانندگی دچار شکستگی استخوان پا شود، مبلغ پایه دیه این شکستگی حدود ۱۶۰ میلیون تومان خواهد بود. البته این مبلغ دیه اولیه شکستگی است و شرایط بهبودی میتواند در مبلغ نهایی تأثیر بگذارد که در ادامه توضیح میدهیم.
قانونگذار بین حالتی که شکستگی به خوبی و بدون عیب درمان شود و حالتی که با عیب یا نقص جوش بخورد تفاوت قائل شده است. در صورتی که شکستگی استخوان پا بدون هیچ عیب و نقصی بهبود یابد (یعنی پس از درمان، عضو به عملکرد عادی خود بازگردد)، چهار پنجم دیه شکستگی به آن تعلق میگیرد. به عبارت دیگر، اگر دیه شکستگی پا ۱۶۰ میلیون تومان باشد، در صورت بهبودی کامل و بیعیب، دیه نهایی ۱۲۸ میلیون تومان خواهد بود. این کاهش به این دلیل است که آسیب پایدار در عضو باقی نمانده و فرد به حالت عادی برگشته است. اما اگر شکستگی با عوارض و نقص همراه باشد یا به درستی جوش نخورد، معمولاً کل ۱۰٪ دیه کامل (۱۶۰ میلیون تومان در مثال ما) به عنوان دیه شکستگی در نظر گرفته میشود.
در موارد شدیدتر مانند خرد شدن استخوان پا که آسیب جدیتری است، درصد دیه بالاتری تعیین میشود. برای مثال، طبق جدول قوانین دیه، خرد شدن (متلاشی شدن) استخوان پا دیهای معادل یکسوم دیه همان پا دارد. از آنجا که دیه یک پا نصف دیه کامل انسان است، یکسوم از نصف دیه کامل معادل حدود ۱۶٫۶٪ از دیه کامل انسان خواهد بود. بنابراین خرد شدن استخوان ران یا ساق پا میتواند دیه بیشتری نسبت به یک شکستگی ساده داشته باشد (حدود ۲۶۶ میلیون تومان در سال ۱۴۰۴). البته اگر چنین شکستگی شدیدی بدون عیب درمان شود، چهار پنجم از آن دیه (معادل حدود ۱۳٫۳٪ دیه کامل) پرداخت میشود.
نکته مهم دیگر این است که اگر چند استخوان در پا دچار شکستگی شوند، محاسبه دیه پیچیدهتر خواهد شد. به عنوان نمونه، در شکستگی همزمان دو استخوان ساق پا (درشتنی و نازکنی)، میزان دیه بر اساس وضعیت جوش خوردن هر دو استخوان تعیین میشود. طبق رویه پزشکی قانونی:
- اگر هر دو استخوان ساق بدون عیب جوش بخورند، مجموع دیه ۱۶٪ از دیه کامل خواهد بود.
- اگر هر دو با عیب و نقص بهبود یابند، مجموع دیه ۲۰٪ از دیه کامل تعیین میشود.
- چنانچه یکی از استخوانها بدون عیب و دیگری با عیب درمان شود، دیه جمعاً ۱۸٪ از دیه کامل خواهد بود.
به این ترتیب، دیه شکستگی پا در تصادفات بر مبنای درصدی از دیه کامل انسان محاسبه میگردد که این درصد با توجه به نوع استخوان شکستهشده و کیفیت درمان متفاوت است. رقم دقیق ریالی نیز هر سال متناسب با نرخ دیه کامل همان سال تغییر میکند. برای تعیین این مبلغ معمولا پزشکی قانونی معاینات لازم را انجام داده و درصدهای مربوطه را مشخص میکند و در نهایت قاضی دادگاه بر اساس این نظر پزشکی و قوانین موجود، مبلغ نهایی دیه را حکم میدهد.
فرمول محاسبه دیه شکستگی پا در تصادف
برای محاسبه دیه شکستگی پا، ابتدا باید نوع شکستگی، وضعیت بهبودی، و سال وقوع حادثه مشخص باشد. فرمول کلی محاسبه دیه شکستگی پا به شکل زیر است:
مبلغ دیه شکستگی پا = (درصد دیه اعلامشده توسط پزشکی قانونی) × (مبلغ دیه کامل انسان در همان سال)بهطور نمونه:
اگر پزشکی قانونی شکستگی ساق پا را معادل ۱۰٪ دیه کامل تشخیص دهد، و دیه کامل در سال موردنظر ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان باشد:
دیه شکستگی پا = 0.10 × 1,600,000,000 = 160,000,000 تومان
اگر شکستگی بدون عیب درمان شود و درصد نهایی ۸٪ اعلام شود:
دیه شکستگی با بهبودی کامل = 0.08 × 1,600,000,000 = 128,000,000 تومان
جدول مقایسه دیه شکستگی پا در حالات مختلف (بر اساس دیه سال ۱۴۰۴ = ۱.۶ میلیارد تومان)
| توضیحات | مبلغ دیه (تومان) | درصد دیه کامل | نوع شکستگی پا |
|---|---|---|---|
| معمولاً با پلاتین یا جوش ناقص | ۱۶۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۰٪ | شکستگی ساده با عیب |
| بدون نقص و عملکرد طبیعی | ۱۲۸,۰۰۰,۰۰۰ | ۸٪ | شکستگی ساده بدون عیب |
| شکستگی درشتنی و نازکنی با جوش ناقص | ۳۲۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۲۰٪ | شکستگی هر دو استخوان ساق (با عیب) |
| رایجترین شکستگی شدید در تصادف | ۱۶۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۰٪ | شکستگی ران با پلاتین |
| مفصل آسیبدیده و باقیمانده عیب | ۱۶۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۰٪ | شکستگی مچ پا (قوزک) با عیب |
| استخوان کامل جوش خورده بدون عارضه | ۱۲۸,۰۰۰,۰۰۰ | ۸٪ | شکستگی مچ پا (قوزک) بدون عیب |
| دیه بالاتر به دلیل شدت آسیب | ۲۶۶,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۶٫۶٪ | خرد شدن استخوان ران یا ساق |
دیه شکستگی مچ پا در ماه حرام
یکی از انواع شکستگیهای پا، شکستگی مچ پا (ناحیه قوزک پا) است که میتواند در تصادفات رانندگی یا حوادث دیگر رخ دهد. مچ پا مفصلی است که استخوانهای ساق (درشتنی و نازکنی) را به پا متصل میکند و شکستگی آن ممکن است شامل ترک یا شکست در یکی از برجستگیهای استخوانی قوزک (داخلی یا خارجی) یا آسیب به مفصل باشد. مبلغ دیه شکستگی مچ پا نیز بر اساس درصدی از دیه کامل محاسبه میشود. منابع مختلف پزشکی قانونی معمولا دیه شکستگی قوزک یا مچ پا را در حدود ۸٪ تا ۱۰٪ دیه کامل انسان برآورد کردهاند. علت این بازه آن است که بسته به اینکه کدام استخوان و به چه شکل شکسته شود (مثلاً شکستگی ساده یک قوزک یا شکستگی همزمان هر دو سمت مچ)، ممکن است درصد دیه کمی تفاوت کند. برای نمونه، در یک جدول قانونی دیه آمده است که دیه شکستگی پاشنه پا ۸٪ و دیه شکستگی قوزک پا ۱۰٪ دیه کامل تعیین میشود. این نشان میدهد که میزان دقیق دیه میتواند به محل شکستگی و تشخیص کارشناس بستگی داشته باشد.
بنابراین اگر سوال شما این باشد که «دیه شکستگی مچ پا در ماه حرام چقدر است؟»، پاسخ این است: به همان میزان است که در ماههای دیگر سال خواهد بود. شما باید بر اساس میزان آسیبدیدگی (تشخیص پزشک قانونی) درصد دیه را محاسبه کنید و سپس آن را در نرخ دیه کامل سال ضرب نمایید. خروجی این محاسبه، دیه قابل پرداخت است. برای اطمینان خاطر، میتوانید نظر کارشناسان پزشکی قانونی یا مشاوران حقوقی را نیز جویا شوید تا دقیقترین رقم را نسبت به شرایط پرونده خود بدانید.
دیه شکستگی پا با پلاتین در ماه حرام
تجربیات کارشناسان نشان میدهد که در اکثر پروندههای شکستگی استخوان که منجر به عمل جراحی و کارگذاری پلاتین میشود، پزشکی قانونی دو جزء را برای دیه در نظر میگیرد: ۸٪ از دیه کامل برای خود شکستگی + ۲٪ از دیه کامل بابت انجام عمل و ابزارهای ارتوپدی. مجموع این دو بخش همان ۱۰٪ دیه کامل را تشکیل میدهد. به عبارت دیگر، دیه شکستگی پا با پلاتین معمولا تفاوتی با شکستگی معمولی ندارد و همچنان در مجموع ۱۰ درصد از دیه کامل است، فقط نحوه توجیه آن این است که ۸ درصد بابت شکستگی و ۲ درصد بابت اقدامات درمانی پرداخت میشود. برای نمونه، اگر استخوان ران پا در تصادف بشکند و نیاز به پلاتینگذاری داشته باشد، چنانچه پس از مدتی استخوانها با پلاتین جوش بخورند، پزشکی قانونی میتواند اعلام کند که شکستگی با عیب درمان شده است و کل ۱۰٪ دیه کامل را در نظر بگیرد. حتی در مثالی ذکر شده که دیه شکستگی ران پا ۸٪ دیه کامل است و در صورت استفاده از پلاتین یا پین ۲٪ به آن اضافه میشود، که تأییدی بر همان قاعده ۸+۲ میباشد.
حال در خصوص ماه حرام باید گفت که باز هم هیچ تفاوتی در محاسبه دیه شکستگی پا با پلاتین در ماه حرام وجود ندارد. همانطور که بارها اشاره کردیم، ماه وقوع حادثه (حرام یا عادی) تأثیری در درصدهای دیه ندارد و دیه در ماه حرام برای شکستگی پا با پلاتین هم برابر با دیه در ماههای عادی است. اگر برای شکستگی دارای پلاتین ۱۰ درصد دیه کامل محاسبه شده باشد، در ماه حرام نیز همان ۱۰ درصد ملاک خواهد بود و افزایشی پیدا نمیکند. بنابراین افرادی که در ماههای حرام دچار شکستگیهای شدید شده و مجبور به عمل جراحی و پلاتینگذاری میشوند، از این بابت نگرانی نداشته باشند که دیه آنها متفاوت از ماههای دیگر محاسبه شود؛ قانون در این مورد کاملاً روشن است: تغلیظ دیه شامل جراحات نمیشود.
دریافت دیه شکستگی پا در تصادف و نقش بیمه
در فرآیند پرداخت دیه توسط شرکت بیمه، یکی از مدارک اصلی که از سوی زیاندیده مطالبه میشود، مستندات تشخیصی معتبر است. گزارشهای صادرشده از مراکز تصویر برداری تهران که نوع شکستگی، محل دقیق آسیب و شدت آن را مشخص میکنند، معمولاً به پرونده پزشکی قانونی و سپس به شرکت بیمه ضمیمه میشوند تا میزان دیه شکستگی پا بدون اختلاف و تأخیر محاسبه و پرداخت شود.
نتیجهگیری
دیه شکستگی پا در تصادف در ماه حرام موضوعی است که دانستن جزئیات آن میتواند شما را از نگرانیهای بیمورد رها کند. برخلاف تصور رایج، شکستگیها و جراحات بدنی در ماههای حرام دیه بیشتری نسبت به ماههای عادی ندارند و تنها در صورت فوت است که تغلیظ دیه به میزان یکسوم اعمال میشود. میزان دیه شکستگی پا بسته به نوع استخوان شکسته و چگونگی درمان آن متفاوت است؛ به طور معمول شکستگی استخوانهای اصلی پا حدود ۱۰ درصد دیه کامل را شامل میشود و در صورت بهبودی کامل این میزان به ۸ درصد کاهش مییابد. وجود پلاتین در درمان شکستگی نیز تغییری در اصل مبلغ ایجاد نمیکند و صرفاً نشاندهنده شدت آسیب است که معمولاً حداکثر دیه شکستگی (۱۰٪) را به خود اختصاص میدهد. در تمامی این موارد، چه حادثه در ماه حرام باشد چه غیرحرام، مبلغ دیه بر اساس شدت آسیب و نظر کارشناسی محاسبه میگردد و زمان وقوع حادثه نقشی در افزایش آن ندارد.
