مهریه یکی از حقوق مالی زن در عقد نکاح است که پس از طلاق، در صورتی که زن آن را مطالبه کند، باید توسط مرد پرداخت شود. در ایران، مهریه به‌عنوان یک حق قانونی برای زن شناخته می‌شود و به‌محض وقوع طلاق، زن می‌تواند درخواست دریافت آن را مطرح کند. اما سوالی که اغلب در ذهن بسیاری از افراد به‌ویژه زنان پیش می‌آید این است که “تا چند سال بعد از طلاق می‌توان مهریه گرفت؟”
در این مقاله قصد داریم به‌طور جامع و تخصصی به این سوال پاسخ دهیم و به بررسی قوانین و نکات مرتبط با دریافت مهریه پس از طلاق بپردازیم.
مهریه چیست؟
مهریه مبلغی است که مرد در هنگام عقد نکاح به زن پرداخت می‌کند و به‌عنوان یک تعهد مالی در قرارداد ازدواج ذکر می‌شود. این مبلغ می‌تواند نقدی یا غیرنقدی باشد و توافق‌نامه میان طرفین در زمان عقد تعیین می‌کند. در صورت وقوع طلاق، زن حق دارد که مهریه خود را از مرد دریافت کند، حتی اگر طلاق از سوی مرد باشد یا از نوع طلاق بائن.
زمان مطالبه مهریه بعد از طلاق
مطابق با قوانین ایران، زمان مطالبه مهریه بعد از طلاق به‌طور دقیق مشخص است. در اینجا به نکات کلیدی در این خصوص پرداخته‌ایم:
- مهریه در طلاق‌های بائن و رجعی
در طلاق‌های رجعی که معمولاً به درخواست مرد انجام می‌شود، زن می‌تواند در هر زمانی بعد از طلاق مهریه خود را مطالبه کند. این به‌این‌معنی است که در طلاق رجعی، زن حق دارد که مهریه را حتی پس از مدت‌ها درخواست کند، چون طلاق رجعی موقتی است و مرد امکان بازگشت به همسر خود را دارد. اما در طلاق بائن، این امکان وجود ندارد. - مهریه در طلاق‌های بائن
در طلاق‌های بائن، که به‌طور قطعی و بدون امکان رجوع از سوی مرد به زن انجام می‌شود، زن حق مطالبه مهریه را در هر زمانی پس از طلاق دارد. طبق ماده ۱۰۹۲ قانون مدنی ایران، مدت زمان مطالبه مهریه از زمان وقوع طلاق تا ده سال است. به‌عبارتی، زن می‌تواند تا مدت ده سال پس از طلاق، مهریه خود را از مرد مطالبه کند. اگر بیشتر از این مدت بگذرد، طبق قانون، حق مطالبه مهریه از بین می‌رود. - ملاک‌های مطالبه مهریه
زن می‌تواند مهریه خود را در هر زمان پس از طلاق و حتی بعد از گذشت مدت‌ها مطالبه کند، اما به شرطی که تا ده سال بعد از طلاق این درخواست را به‌طور قانونی و رسمی اعلام کند. اگر این مدت از زمان طلاق بگذرد، و زن در این مدت اقدام به مطالبه نکرده باشد، حق مطالبه مهریه طبق قانون منقضی می‌شود. - نحوه مطالبه مهریه
زن می‌تواند از طریق مراجعه به دادگاه درخواست دریافت مهریه را مطرح کند. دادگاه پس از بررسی پرونده و شرایط، حکم لازم را صادر خواهد کرد. توجه داشته باشید که حتی اگر مهریه به‌صورت غیرنقدی باشد (مانند ملک یا خودرو)، زن می‌تواند درخواست تبدیل آن به وجه نقد را هم از دادگاه داشته باشد.
دلایل انقضای حق مطالبه مهریه
حق مطالبه مهریه پس از طلاق، همان‌طور که ذکر شد، محدود به ده سال است. پس از این مدت، حتی اگر زن هنوز از دریافت مهریه خود امتناع نکرده باشد، طبق قانون حق مطالبه آن از بین خواهد رفت. همچنین، در صورتی که زن در طول این مدت تصمیم به بخشش مهریه بگیرد و یا توافقی با مرد برای عدم مطالبه آن انجام دهد، امکان گرفتن مهریه از دست می‌رود.
نتیجه گیری
طبق قوانین ایران، زن تا مدت ده سال پس از طلاق می‌تواند مهریه خود را مطالبه کند. این مدت به‌طور کلی از تاریخ وقوع طلاق محاسبه می‌شود و در صورتی که زن در این مدت اقدام به مطالبه نکرده باشد، حق او برای دریافت مهریه از بین می‌رود. همچنین در طلاق‌های رجعی، زن می‌تواند تا زمان اتمام مدت عدّه و حتی پس از آن، مهریه خود را مطالبه کند.
