الزام به تنظیم سند، دعوایی است که مالک یا متصرف قانونی مال غیرمنقول، علیه فروشنده، اقامه میکند. در این دعوا، خواهان تقاضای الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی انتقال مال غیرمنقول را از دادگاه میکند.
شرایط اقامه دعوای الزام به تنظیم سند
برای اقامه دعوای الزام به تنظیم سند، باید شرایط زیر وجود داشته باشد:
- وجود مال غیرمنقول: برای اینکه بتوان دعوای الزام به تنظیم سند را اقامه کرد، باید مال مورد دعوا، مال غیرمنقول باشد.
- وجود خواهان و خوانده: برای اینکه بتوان دعوای الزام به تنظیم سند را اقامه کرد، باید خواهان و خوانده، مشخص باشند. خواهان، کسی است که مال غیرمنقول را در مالکیت یا تصرف قانونی خود دارد و خوانده، کسی است که مال غیرمنقول را به خواهان فروخته است.
- وجود قرارداد خرید و فروش: برای اینکه بتوان دعوای الزام به تنظیم سند را اقامه کرد، باید قرارداد خرید و فروش بین خواهان و خوانده، وجود داشته باشد.
- پرداخت ثمن معامله: برای اینکه بتوان دعوای الزام به تنظیم سند را اقامه کرد، باید ثمن معامله، توسط خواهان به خوانده پرداخت شده باشد.
- خواهان دعوای الزام به تنظیم سند
خواهان دعوای الزام به تنظیم سند، مالک یا متصرف قانونی مال غیرمنقول است.
- خوانده دعوای الزام به تنظیم سند
خوانده دعوای الزام به تنظیم سند، فروشنده مال غیرمنقول است.
- ادعای خواهان دعوای الزام به تنظیم سند
ادعای خواهان دعوای الزام به تنظیم سند، الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی انتقال مال غیرمنقول است.
دلایل دعوای
دلایل دعوای الزام به تنظیم سند، عبارتند از:
وجود قرارداد خرید و فروش: در دعوای الزام به تنظیم سند، باید قرارداد خرید و فروش بین خواهان و خوانده، وجود داشته باشد. این قرارداد، میتواند به صورت رسمی یا عادی باشد.
پرداخت ثمن معامله: در دعوای الزام به تنظیم سند، باید ثمن معامله، توسط خواهان به خوانده پرداخت شده باشد. این پرداخت، میتواند به صورت نقدی، چک، سفته یا هر نوع وجه رایج دیگر باشد.
وجود قرارداد خرید و فروش
وجود قرارداد خرید و فروش، اولین و مهمترین دلیل دعوای الزام به تنظیم سند است. این قرارداد، نشان میدهد که بین خواهان و خوانده، توافقی بر خرید و فروش مال غیرمنقول صورت گرفته است.
پرداخت ثمن معامله
پرداخت ثمن معامله، دلیل دوم دعوای الزام به تنظیم سند است. این پرداخت، نشان میدهد که خواهان، مالک مال غیرمنقول شده است و فروشنده، ملزم به تنظیم سند رسمی انتقال مال غیرمنقول است.
در صورتی که یکی از این دو دلیل وجود نداشته باشد، دعوای الزام به تنظیم سند، وارد نخواهد بود و دادگاه، حکم به رد دعوا صادر خواهد کرد.
نکات مهم
قرارداد خرید و فروش، باید حاوی اطلاعات زیر باشد:
- مشخصات طرفین قرارداد
- مشخصات مال مورد معامله
- ثمن معامله
- تاریخ و محل تنظیم قرارداد
پرداخت ثمن معامله، میتواند به صورت نقدی، چک، سفته یا هر نوع وجه رایج دیگر باشد. در صورتی که پرداخت ثمن معامله، به صورت چک یا سفته باشد، خواهان باید اصل چک یا سفته را به دادگاه ارائه کند.
مدارک لازم برای دعوای الزام به تنظیم سند
مدارک لازم برای دعوای الزام به تنظیم سند، عبارتند از:
دادخواست: خواهان باید دادخواستی را به دادگاه محل وقوع ملک، ارائه کند. دادخواست باید حاوی اطلاعات زیر باشد:
- نام و نام خانوادگی و اقامتگاه خواهان و خوانده
- مشخصات ملک مورد دعوا
- دلایل و مستندات خواهان
مدارک اثبات مالکیت یا تصرف قانونی خواهان: خواهان باید مدارکی را ارائه کند که نشان دهد مال مورد دعوا، در مالکیت یا تصرف قانونی او است. این مدارک میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- سند مالکیت
- قرارداد خرید و فروش
- شهادت شهود
مدارک اثبات پرداخت ثمن معامله: خواهان باید مدارکی را ارائه کند که نشان دهد ثمن معامله، توسط او به خوانده پرداخت شده است. این مدارک میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- رسید پرداخت وجه
- سند عادی پرداخت وجه
در ادامه به توضیح موارد فوق می پردازیم:
مدارک اثبات مالکیت یا تصرف قانونی خواهان
مدارک اثبات مالکیت یا تصرف قانونی خواهان، نشان میدهد که خواهان، مالک یا متصرف قانونی مال غیرمنقول مورد دعوا است. این مدارک، میتوانند شامل موارد زیر باشند:
سند مالکیت: سند مالکیت، سند رسمی است که نشان میدهد مال مورد دعوا، در مالکیت خواهان است.
قرارداد خرید و فروش: قرارداد خرید و فروش، نشان میدهد که مال مورد دعوا، به خواهان فروخته شده است.
شهادت شهود: شهادت شهود، میتواند نشان دهد که خواهان، مالک یا متصرف قانونی مال غیرمنقول مورد دعوا است.
مدارک اثبات پرداخت ثمن معامله
مدارک اثبات پرداخت ثمن معامله، نشان میدهد که خواهان، ثمن معامله را به خوانده پرداخت کرده است. این مدارک، میتوانند شامل موارد زیر باشند:
رسید پرداخت وجه: رسید پرداخت وجه، نشان میدهد که خواهان، وجهی را به خوانده پرداخت کرده است.
سند عادی پرداخت وجه: سند عادی پرداخت وجه، میتواند نشان دهد که خواهان، وجهی را به خوانده پرداخت کرده است.
مراحل رسیدگی به دعوای الزام به تنظیم سند
پس از ثبت دادخواست در دادگاه، آن را به یکی از شعب دادگاه ارجاع میدهند. شعبه رسیدگی کننده، ابتدا اقدام به تعیین وقت رسیدگی میکند. در روز رسیدگی، خواهان و خوانده در دادگاه حاضر میشوند و مدارک و مستندات خود را ارائه میکنند. سپس، دادگاه به ادعاهای خواهان و خوانده رسیدگی میکند و حکم مقتضی را صادر میکند.
در صورتی که دادگاه دعوای الزام به تنظیم سند را وارد بداند، حکم به الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی انتقال مال غیرمنقول صادر میکند. این حکم، قطعی است و امکان تجدیدنظرخواهی از آن وجود ندارد.
در صورتی که دادگاه دعوای الزام به تنظیم سند را رد کند، خواهان میتواند با ارائه دلایل و مستندات جدید، دادخواست تجدیدنظرخواهی را به دادگاه تجدیدنظر استان ارائه کند.
مراحل رسیدگی به دعوای الزام به تنظیم سند، عبارتند از:
ثبت دادخواست: خواهان باید دادخواستی را به دادگاه محل وقوع ملک، ارائه کند. دادخواست باید حاوی اطلاعات زیر باشد:
- نام و نام خانوادگی و اقامتگاه خواهان و خوانده
- مشخصات ملک مورد دعوا
- دلایل و مستندات خواهان
توزیع دادخواست: پس از ثبت دادخواست، آن را به یکی از شعب دادگاه ارجاع میدهند.
تعیین وقت رسیدگی: شعبه رسیدگی کننده، ابتدا اقدام به تعیین وقت رسیدگی میکند.
حضور خواهان و خوانده در دادگاه: در روز رسیدگی، خواهان و خوانده در دادگاه حاضر میشوند و مدارک و مستندات خود را ارائه میکنند.
رسیدگی دادگاه به ادعاهای خواهان و خوانده: دادگاه به ادعاهای خواهان و خوانده رسیدگی میکند و حکم مقتضی را صادر میکند.
در صورتی که دادگاه دعوای الزام به تنظیم سند را وارد بداند، حکم به الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی انتقال مال غیرمنقول صادر میکند. این حکم، قطعی است و امکان تجدیدنظرخواهی از آن وجود ندارد.
در صورتی که دادگاه دعوای الزام به تنظیم سند را رد کند، خواهان میتواند با ارائه دلایل و مستندات جدید، دادخواست تجدیدنظرخواهی را به دادگاه تجدیدنظر استان ارائه کند.
نکات مهم
- خواهان باید مدارک و مستندات خود را به صورت اصل یا کپی برابر با اصل، به دادگاه ارائه کند.
- خواهان باید هزینه دادرسی دعوای الزام به تنظیم سند را، به حساب دادگستری واریز کند.
- خواهان باید دادخواست خود را به تعداد خواندگان، به دادگاه ارائه کند.
تکلیف دادگاه در دعوای الزام به تنظیم سند
دادگاه، پس از بررسی موضوع، در صورتی که دعوای الزام به تنظیم سند را وارد بداند، حکم به الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی انتقال مال غیرمنقول صادر میکند.
نکات مهم
- دعوای الزام به تنظیم سند، دعوایی است که باید در دادگاه محل وقوع ملک، اقامه شود.
- خواهان دعوای الزام به تنظیم سند، باید مدارک و مستندات لازم برای اثبات مالکیت یا تصرف قانونی خود، و همچنین پرداخت ثمن معامله را، به دادگاه ارائه کند.
- خوانده دعوای الزام به تنظیم سند، میتواند با ارائه مدارک و مستندات، ادعای خواهان را رد کند.
- در صورتی که دادگاه دعوای الزام به تنظیم سند را وارد بداند، حکم به الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی انتقال مال غیرمنقول صادر میکند. این حکم، قطعی است و امکان تجدیدنظرخواهی از آن وجود ندارد.
مدت زمان رسیدگی به دعوای
مدت زمان رسیدگی به دعوای الزام به تنظیم سند، معمولاً یک تا دو ماه است. البته این مدت زمان، میتواند بسته به شرایط پرونده، بیشتر یا کمتر شود.